Lối đi nào cho xe đạp tại TP.HCM?

Việc có làn đường dành cho người đi xe đạp hay đi bộ là điều cần thiết, vậy TpHCM đã triển khai tuyến đường nào có làn đường dành riêng cho người đi xe đạp chưa? Những khó khăn trong việc triển khai là gì?

Người đi xe đạp – nhỏ bé, yếu thế

Trên những con đường đông đúc của thành phố, hình ảnh những người đi xe đạp len lỏi giữa dòng xe ken đặc đã không còn xa lạ. Họ có thể là những người lớn tuổi đi chợ, những bạn trẻ đi học, hay những nhân viên văn phòng muốn vận động sau giờ làm. Dù mục đích là gì, họ đều có chung một nỗi bất an thường trực.

Anh Phạm Hoàn Nhật, một người thường xuyên sử dụng xe đạp, chia sẻ: “Mình thường xuyên đi những đoạn đường gần hay đi tập thể dục bằng xe đạp nhưng mình cảm thấy nguy hiểm lắm, thứ nhất là xe ở Sài Gòn rất nhiều, họ chạy lộn xộn lắm, đường cũng nhỏ nên dễ va quẹt”.

"Nguy hiểm", "lộn xộn", "dễ va quẹt" đó là tình trạng chung của nhiều người đi xe đạp trên các tuyến đường hiện nay gặp phải. Không có một không gian an toàn riêng, người đi xe đạp buộc phải hòa vào dòng phương tiện cơ giới. Họ trở nên nhỏ bé, yếu thế trước những chiếc xe máy sẵn sàng tạt đầu, những chiếc ô tô to lớn che khuất tầm nhìn. Mỗi cú đánh lái, mỗi lần phanh gấp của các phương tiện khác đều có thể trở thành mối đe dọa trực tiếp. Cùng chung nỗi lo này, chị Phạm Thị Thanh Nga cho rằng, dù rất yêu thích việc đạp xe, nhưng chị luôn trong tâm trạng căng thẳng khi ra đường.

“Đường xá ở Sài Gòn thì rất là đông xe, mình đạp xe thì thấy hơi nguy hiểm cho bản thân. Nếu có một làn đường dành riêng cho người đi xe đạp thì càng tốt, mình đi thì sẽ an tâm hơn.”

Một làn đường riêng, đó không chỉ là mong muốn của riêng chị Nga mà còn là ao ước của rất nhiều người đi xe đạp tại TP.HCM hiện nay. Sự chênh lệch quá lớn về tốc độ giữa xe đạp và các phương tiện cơ giới khác chính là một trong những nguyên nhân lớn nhất gây ra tâm lý e ngại và các tình huống nguy hiểm, đặc biệt là tại các giao lộ.

Ông Huỳnh Văn Nghề, một người dân lớn tuổi, thường xuyên di chuyển bằng xe đạp cho biết: “Thành phố cần 1 đường dành cho xe đạp chạy để an toàn hơn, bây giờ xe đạp với nhiều loại xe khác người ta cũng ngại tại vì xe đạp nó không có tốc độ nhanh được, xe kia có tốc độ nhanh nên đi qua mấy cái đèn xanh đèn đỏ ngại lắm.”

Liệu sẽ có làn riêng cho xe đạp?

Trước nhu cầu và mong mỏi chính đáng của người dân thì liệu rằng việc xây dựng làn đường riêng cho xe đạp tại một đô thị có hạ tầng giao thông phức tạp như TP.HCM có khả thi? Nói về những khó khăn khi triển khai, ông Nguyễn Kiên Giang – Phó Trưởng Phòng Quản lý bảo trì và khai thác công trình giao thông, Sở Xây dựng TP.HCM cho biết:

“Việc bố trí làn dành riêng cho xe đạp trên vỉa hè nó sẽ có những cái bất cập. Đối với phần đường xe chạy ở dưới lòng đường thì hiện nay gần như khu vực trung tâm của chúng ta là đến giờ cao điểm kín hết rồi. Do đó để chúng ta bố trí được một cái làn 2,5 mét dành riêng cho xe đạp thì cái này nó sẽ xung đột với các quyền lợi của các phương tiện khác”.

Khó khăn là vậy, nhưng không có nghĩa là cánh cửa cho làn đường xe đạp đã hoàn toàn khép lại. Nhận thấy xu hướng giao thông xanh là tất yếu, thành phố đang có những bước đi thử nghiệm đầu tiên.

Đây là một tín hiệu đáng mừng cho cộng đồng những người yêu xe đạp. Ông Nguyễn Kiên Giang cho biết thêm: “Hiện nay chúng tôi đang triển khai thí điểm làm làn dành riêng cho xe đạp trên tuyến đường Mai Chí Thọ đoạn từ Nguyễn Cơ Thạch cho đến đường D1 với chiều dài dự kiến là 6 cây số. Nếu như chúng ta triển khai cái này thành công thì chúng ta sẽ có cái cơ hội nhân rộng ra một số tuyến khác và khi nhân rộng ra mà lượng xe máy giảm đi thì chúng tôi sẽ tăng số lượng loại này hình này lên”.

Triển khai thí điểm tại đường Mai Chí Thọ đang thắp lên hy vọng về một tương lai giao thông an toàn và văn minh hơn cho người đi xe đạp tại TP.HCM. Việc phát triển làn đường riêng không chỉ bảo vệ sự an toàn cho người dân mà còn khuyến khích mạnh mẽ hơn nữa xu hướng di chuyển bằng xe đạp, góp phần giảm thiểu ô nhiễm và ùn tắc.

Hy vọng rằng, mô hình này sẽ sớm thành công và được nhân rộng, để những vòng quay xe đạp trên đường phố Sài Gòn sẽ là những vòng quay của sự an tâm.