Các bác sĩ cảnh báo: Ngứa ở 4 vùng này trên cơ thể có thể là dấu hiệu của HIV! Hãy đi khám ngay lập tức

Hôm đó, bà Zhao 65 tuổi (Trung Quốc), vội vã đến trạm y tế cộng đồng vì tình trạng ngứa kéo dài. Bà cho biết vài ngày gần đây cổ, nách và vùng bẹn liên tục ngứa, tưởng như dị ứng da.

Ban đầu bác sĩ trẻ nghi ngờ bà chỉ bị viêm da cơ địa. Nhưng khi khai thác kỹ, bác sĩ mới biết vài tháng trước bà từng chăm sóc một người họ hàng đang nằm viện và lúc đó có xảy ra trầy xước da trong quá trình chăm sóc.

Linh cảm có dấu hiệu bất thường, bác sĩ lập tức đề nghị bà xét nghiệm HIV sàng lọc. Vài ngày sau, kết quả trả về dương tính.

4 vị trí ngứa có liên quan đến HIV, giúp bạn nhận biết sớm và chủ động thăm khám kịp thời (Ảnh minh họa)

Một triệu chứng tưởng như nhỏ bé như ngứa đôi khi chính là tín hiệu cấp cứu của cơ thể.

Nhiều người cho rằng HIV chỉ biểu hiện bằng sụt cân, sốt hoặc ho, nhưng ít ai biết rằng trong giai đoạn đầu và giai đoạn tiềm ẩn, ngứa da lại là một dấu hiệu tương đối phổ biến.

Vậy những vị trí nào trên cơ thể xuất hiện ngứa dai dẳng có thể liên quan đến HIV? Vì sao lại "ngứa bất thường"? Dưới đây là giải thích từ góc nhìn y khoa.

Bốn vị trí ngứa dễ liên quan đến HIV

Ngứa là triệu chứng cực kỳ phổ biến, nhưng nguyên nhân lại vô cùng đa dạng: từ dị ứng, nhiễm nấm, bệnh gan mật, thận, cho đến rối loạn miễn dịch và nhiễm virus.

HIV tấn công trực tiếp hệ miễn dịch, khiến da trở thành cơ quan dễ bị tổn thương sớm nhất.

Theo phân tích lâm sàng đăng trên Tạp chí Da liễu Trung Hoa, hơn 38% người có kết quả HIV sàng lọc dương tính từng xuất hiện ngứa không rõ nguyên nhân ở giai đoạn sớm, tập trung tại bốn vị trí:

1. Vùng gáy sau

Khu vực này có nhiều tuyến bã nhờn, dễ đổ mồ hôi. Người nhiễm HIV thường đi kèm viêm da dầu hoặc tắc tuyến mồ hôi gây ngứa kéo dài. Nếu loại trừ nguyên nhân thời tiết hay thay đổi sản phẩm chăm sóc da mà vẫn tái diễn, cần lưu ý.

2. Vùng nách

Đây là nơi tập trung các hạch bạch huyết ngoại vi – "điểm tấn công" sớm của HIV. Nếu nách ngứa kèm hơi sưng, nóng đỏ, có thể là phản ứng da do rối loạn miễn dịch.

3. Vùng bẹn – háng

HIV khiến nguy cơ nhiễm nấm cơ hội tăng mạnh. Nấm men, hắc lào… thường phát triển mạnh ở khu vực ẩm thấp, biểu hiện bằng ngứa mảng rộng, bong vảy, nổi mụn nước.

4. Da đầu

Nhiều người nhiễm HIV trong giai đoạn đầu gặp tình trạng viêm da dầu: gàu tăng rõ rệt, ngứa liên tục, tóc rụng nhiều. Nếu ngứa tăng về đêm, da đầu đổ dầu mạnh, nên xét nghiệm chuyên sâu.

Các dạng ngứa này thường không có tổn thương da rõ, tái đi tái lại, điều trị thông thường ít tác dụng, được gọi là "ngứa không đặc hiệu", dễ bị nhầm lẫn với viêm da thông thường.

Ads

Bỏ qua dấu hiệu ngứa có thể khiến bệnh tiến triển nặng

Theo The Lancet – Infectious Diseases, 24% bệnh nhân HIV được chẩn đoán từng có biểu hiện da liễu không điển hình trong 6 tháng trước đó, trong đó ngứa và phát ban chiếm tỷ lệ cao.

Việc chậm nhận biết khiến:

– Miễn dịch suy giảm mạnh, tăng nhiễm trùng cơ hội: Tế bào T giảm dần, các loại nấm, vi khuẩn cơ hội dễ bùng phát, gây viêm loét, mụn mủ toàn thân.

– Tổn thương lan sang gan, thận và thần kinh: Trên 70% bệnh nhân giai đoạn muộn có rối loạn chức năng gan; hơn 40% tổn thương thận; nhiều trường hợp xuất hiện giảm trí nhớ, mất ngủ, lo âu.

– Tăng áp lực tâm lý: Ngứa kéo dài làm mất ngủ, gây stress, từ đó càng làm suy giảm miễn dịch.

Nhiều người chủ quan vì cho rằng "HIV chỉ lây qua đường tình dục", nhưng thực tế còn có nguy cơ từ kim tiêm, truyền máu, tiếp xúc với dịch cơ thể khi chăm sóc người bệnh… Đặc biệt, nhóm trung niên, cao tuổi thường thiếu nhận thức về nguy cơ này.

Nếu xuất hiện ngứa bất thường hãy làm ngay 4 việc sau

1. Ghi chép thời điểm và mức độ ngứa

Theo dõi thời gian, phạm vi, mức độ, yếu tố liên quan (thức ăn, thuốc…). Bác sĩ sẽ dựa vào đó để định hướng nguyên nhân.

2. Tự kiểm tra hạch bạch huyết, thân nhiệt, cân nặng

Nếu có sưng hạch cổ – nách, sốt nhẹ hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân, nên đến bệnh viện làm xét nghiệm máu và sàng lọc HIV.

3. Không tự ý gãi hoặc dùng thuốc bôi tùy tiện

Thuốc chứa corticoid có thể làm giảm triệu chứng tạm thời nhưng che lấp bệnh thật, thậm chí làm nặng thêm nhiễm nấm.

4. Tăng cường bảo hộ và khám sức khỏe định kỳ

Người làm nghề y tế, chăm sóc bệnh nhân, vệ sinh công cộng… nên xét nghiệm HIV mỗi năm một lần.

Ngứa không chỉ là cảm giác khó chịu mà có thể là tín hiệu đầu tiên của sự suy giảm miễn dịch. Nếu bạn hoặc người thân xuất hiện ngứa kéo dài, không rõ nguyên nhân, tái phát ở các vị trí nêu trên, nên đến bệnh viện da liễu hoặc truyền nhiễm để kiểm tra chuyên sâu.

Tất nhiên, không phải mọi trường hợp ngứa đều liên quan đến HIV. Mục đích bài viết là nâng cao nhận thức về các nguy cơ tiềm ẩn, tránh chủ quan hoặc kỳ thị.

HIV hoàn toàn có thể kiểm soát nếu phát hiện sớm. Càng chẩn đoán kịp thời, khả năng điều trị ổn định và duy trì cuộc sống bình thường càng cao.