Đó là hầu hết các ngã tư ở khu vực trung tâm và các tuyến đường trọng điểm đã được lắp đặt hệ thống Camera sử dụng trí thông minh nhân tạo (AI) với 4 cụm chĩa 4 hướng trước-sau, trái-phải giúp bao quát toàn bộ các phương tiện. Điều này đang thay đổi thói quen và tính tự giác trong đi lại của người tham gia giao thông.
Hà Nội phủ “mắt thần” giám sát giao thông thông minh
Anh Nguyễn Xuân Huy, hàng ngày thường xuyên di chuyển từ khu vực Hà Đông (cũ) lên trung tâm Hà Nội. Anh tương đối bất ngờ về sự xuất hiện của hàng loạt “mắt thần” với mật độ dày đặc trên các tuyến phố. Những chiếc Camera thông minh này rất dễ nhận diện vì có kích thước cảm biến và ngoại quan lớn.
Vốn là người nghiêm chỉnh chấp hành các quy định của Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, anh Nguyễn Xuân Huy rất vui trước viễn cảnh nhiều người đi sai luật, thiếu an toàn sẽ bị điều chỉnh hành vi bởi những chiếc camera giám sát, xử phạt nguội giao thông:
“Tôi rất ủng hộ việc lắp đặt đồng bộ các hệ thống camera AI để giảm bớt tình trạng điều khiển phương tiện lộn xộn, cũng như hành vi khôn lỏi khi tham gia giao thông.
Ví dụ ở các ngã tư có làn đi thẳng hay rẽ, có việc từ làn này đi lấn làn sang làn kia, đi thẳng chen vào hàng rẽ trái. Những lỗi rất nhỏ này lại là nguyên nhân chính gây ra tắc đường. Tôi đánh giá cao việc lắp đặt, sử dụng camera để giảm bớt những hành vi như vậy”.
Các lỗi vi phạm được mô tả là “nhỏ” như anh Huy đề cập gồm không đội mũ bảo hiểm, đi sai làn, dừng đỗ sai quy định, không chấp hành tín hiệu đèn giao thông, chạy quá tốc độ, đi ngược chiều, đi vào đường cấm, chở quá số người, không thắt dây an toàn, sử dụng điện thoại khi lái xe,… đều là những hành vi có thể nhận diện qua hệ thống camera AI.
Theo công bố, Hà Nội sẽ lắp đặt khoảng 4 vạn camera trên các tuyến giao thông, trong đó có 16 nghìn camera phục vụ công tác quản lý nhà nước về an toàn giao thông, môi trường và trật tự đô thị. Việc triển khai được thực hiện trong giai đoạn 2025 – 2030.
Các camera này rất hiện đại, tối tân, được trang bị khả năng quay quét 360 độ, nhận diện khuôn mặt và biển số phương tiện ở khoảng cách từ 500-700m. Công an TP. Hà Nội cho biết, khi hệ thống hoàn thiện vào cuối năm nay, nhiều tuyến đường sẽ không cần bố trí lực lượng cảnh sát giao thông túc trực thường xuyên như trước.
Theo thiếu tá Nguyễn Thành Trung (cán bộ Đội CSGT đường bộ số 6, Phòng CSGT, Công an TP.Hà Nội) hiện nay, lực lượng làm nhiệm vụ trực tiếp bên ngoài thông qua camera giám sát, sẽ cố gắng phát hiện kịp thời và ngăn chặn những hành vi cố tình vi phạm. Khi được lực lượng chức năng cung cấp đầy đủ thông tin, các trường hợp vi phạm không thể chối cãi:
“Qua các camera AI của thành phố chúng tôi sẽ xác minh đến tận địa chỉ nhà của người vi phạm giao thông và chúng tôi sẽ mời người vi phạm đến để xử lý hoặc gửi thông báo phạt nguội đến người vi phạm”.
Qua quan sát trực tiếp trên đường phố Hà Nội, tại các nút giao trọng điểm như: Quán Sứ- Hai Bà Trưng, Hàm Long – Phố Huế, Giảng Võ – Cát Linh, Điện Biên Phủ – Trần Phú; Phạm Văn Đồng – Hoàng Quốc Việt; Ô Chợ Dừa; Đại Cồ Việt – Giải Phóng; Hàng Giấy – Hàng Đậu; Quán Thánh – Thanh Niên; Xuân Thủy – Nguyễn Phong Sắc; Âu Cơ – Lạc Long Quân; Phạm Văn Đồng – Bộ Công an; Láng Hạ – Thái Hà; Hoàng Cầu – La Thành; Phạm Hùng – Mễ Trì; Kim Mã – Núi Trúc; Phố Huế – Hàng Bài; Tràng Thi – Cửa Nam; Lý Thường Kiệt – Hàng Bài; Nguyễn Trãi – Khuất Duy Tiến – Nguyễn Xiển; Bà Triệu; Hai Bà Trưng; Đinh Tiên Hoàng; Tràng Tiền; Cầu Giấy… những lỗi vi phạm phổ biến như không đội mũ bảo hiểm; rẽ phải khi đèn đỏ, vượt đèn đỏ, lấn làn, lấn vạch kẻ đường đã thưa vắng hẳn.
Thực tế này cho thấy, viễn cảnh không cần CSGT đứng ngoài đường xử phạt có thể sẽ sớm trở thành hiện thực.
Công nghệ thay đổi thói quen người tham gia giao thông
Được biết, hệ thống camera AI được tích hợp chức năng điều khiển giao thông thông minh, tự động điều chỉnh đèn tín hiệu theo lưu lượng phương tiện theo thời gian thực, góp phần giảm ùn tắc, bảo đảm giao thông thông suốt.
Bên cạnh đó, hệ thống còn có thể phát hiện và phân tích hành vi vi phạm về vệ sinh môi trường, lấn chiếm vỉa hè, đổ rác sai nơi quy định… Dữ liệu hình ảnh được truyền trực tiếp về Trung tâm Chỉ huy, nơi phân tích, xử lý và gửi thông báo vi phạm đến chủ phương tiện qua ứng dụng VNeID, VNeTraffic hoặc qua Công an địa phương. Camera AI còn hỗ trợ nhận diện khuôn mặt, giúp phát hiện nhanh đối tượng bị truy nã hoặc nghi vấn, gửi cảnh báo tức thời về Trung tâm Chỉ huy.
Ông Nguyễn Văn Thanh, Nguyên Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam chia sẻ, với khả năng lấy nét cận mặt tài xế, người điều khiển phương tiện, kể cả biển số, bảng tên, công nghệ sẽ thay đổi mạnh hành vi, thói quen của người đi đường. Từ đó, giúp giao thông trở nên an toàn hơn, con người có ý thức tự giác tốt hơn:
“Tôi rất ủng hộ. Khoa học công nghệ hiện nay phát triển rất nhanh. Chúng ta bắt kịp thế giới thì phải tích cực áp dụng. Tôi rất kỳ vọng hệ thống camera được nâng cấp lên truyền về trung tâm từng khu vực một, kịp thời ngăn chặn xử lý vi phạm với không chỉ ô tô mà cả xe máy thì rất tốt”
Ngoài Hà Nội, Cục Cảnh sát giao thông hiện đã trình Bộ Công an đề án lắp đặt hàng nghìn camera AI hiện đại để giám sát, phát hiện vi phạm và hỗ trợ điều tiết giao thông trên toàn quốc. Đề án được xây dựng trên cơ sở hoàn thiện Trung tâm chỉ huy giao thông hai cấp, gồm trung tâm cấp 1 đặt tại Cục Cảnh sát giao thông và cấp 2 tại 34 công an tỉnh, thành phố./.
